Министерството за здравство (МЗ) денеска информираше дека во изминатото деноноќие од Ковид-19 починале 12 лица. Починале 4 лица од Скопје (63г, 65г, 80г и 81г), 2 лица од Битола (80г и 82г) и по едно лице од Охрид (58г), Гевгелија (72г), Кавадарци (67г), Крива Паланка (74г), Кочани (48г) и Демир Хисар (82г).

„Согласно Регистарот на умрени лица со дијагноза КОВИД-19 од Мој Термин, пријавени се 3 лица, по едно починато лице од Скопје, Гостивар и Дебар, починати во период од 03.01 – 11.01.2022г. Починатите се на возраст од 62 години до 75 години. Сите пријавени лица се починати во домашни услови“, се вели во соопштението на МЗ.

Во последните 24 часа потврдени се 766 нови случаи на Ковид-19. Регистриран е 521 случај во Скопје, Битола – 33, Куманово – 32, Струмица – 23, Кавадарци – 20, Прилеп – 19, Штип – 17, Охрид – 16, Струга и Гевгелија – по 9, Кичево и Ресен – по 8, Велес – 7, Гостивар – 6, Тетово – 5 и по 4 случаи во Свети Николе, Пробиштип, Валандово и Кратово.

Потоа, регистрирани се по 3 случаи на Ковид-19 во Неготино и Крива Паланка, Радовиш, Богданци и Демир Хисар – по 2 и по 1 во  Делчево, Дебар, Македонски Брод, Демир Капија и Македонска Каменица. Од вкупниот број позитивни – 766, регистрирани се 86 реинфекции.

Регистрирани сe 486 оздравени пациенти, односно од Скопје – 339, Битола – 26, Прилеп – 23, Кавадарци – 18, Тетово – 14, Штип – 11, Куманово, Гевгелија и Крива Паланка – по 8, Струмица и Велес – по 6, Кичево – 4, Валандово и Радовиш – по 3, Неготино – 2 и по 1 од  Охрид, Ресен, Гостивар, Свети Николе, Богданци, Кочани и Виница.

„Вкупната бројка на КОВИД-дијагностицирани лица во нашата земја од почетокот на епидемијата изнесува 245.398, бројот на оздравени пациенти е 220.886, на починати е 8.115, а бројот на активни случаи изнесува 16.397“, стои во соопштението на МЗ.

Досега во земјава се направени вкупно 1.710.444 тестирања на Ковид-19, а во изминатото деноноќие се направени 3.748 тестови.

Активистки на Феминистичкиот колектив во Тирана минатата недела направија симболична акција за да реагираат на случаите на фемицид во Албанија.

Тие го окупираа јавниот простор така што ги заменија постоечките називи на 20 улици, со имињата на жените кои минатата година биле убиени од поранешни сопрузи, љубовници или поради други околности.

Под поимот фемицид генерално се подразбира намерно убиство на жена затоа што е жена.

„Во општество каде структурното и патријархалното насилство ги претвора жените во жртви, а мажите во криминалци каде криминалот е оправдан, а жртвата постојано се обвинува, неопходна е масовна реакција на радикална трансформација“, напиша активистката Џени Карај на својот Фејсбук профил, која беше дел од акцијата.

Според неа, убиствата на жени и родовото насилство не се приватни прашања, туку социјални и политички. Поради ова, тие бараар конкретни институционални заложби кои гарантираат правда за жртвите, заштита, безбедност и благосостојба на преживеаните и социјални политики кои го спречуваат насилството и го отвораат патот за еднаквост на социјалната правда.

Нивната акција доаѓа неколку дена откако Советот на Тирана одобри именување на четири улици во градот со имињата на четворицата полицајци кои ги загубија животите во 2009 година, во акцијата за фаќање на криминалецот Дритан Дајти.

Автори: Славен Цоневски, Тодор Цоневски, Светислав Крстиќ

Tочната искористеност и капацитет на водните ресурси во државата e невозможно прецизно да се пресмета заради недостиг на континуирани хидролошки мерења и мониторинг на квалитетот на водите.

Само 2% од територијата на Република Северна Македонија се под водена површина. На територијата на државата има повеќе од 65 реки, 3 големи природни езера (Охридско, Преспанско и Дојранско) и уште најмалку 40 помали природни езера и околу 120 вештачки езера. Според количествата, Северна Македонија спаѓа во подрачја со задоволителни водни ресурси, но со нерамномерна територијална распределба. Иако постојат одредени податоци, точната искористеност и капацитет на водните ресурси во државата e невозможно прецизно да се пресмета заради недостиг на континуирани хидролошки мерења и мониторинг на квалитетот на водите.

Според УХМР, вкупниот број на регистрирани хидролошки станици за мерење на протокот на површински води изнесува 110, а за подземни води 115 станици. Доколку тој број се воспостави во корелација со вкупниот број водни тела, се заклучува дека тоа е помалку од една мерна станица по водно тело. За споредба, соодносoт на мерни станици и водни тела во Италија е околу два пати поголем, а во Норвешка е повеќе од пет пати.

Недостиг на хидролошки податоци – пречка за имплементација на европската Рамковна директива за води

Недоволниот број на мерења, како и ненавременото процесирање претставува сериозна пречка при имплементација на Рамковната директива за води на ЕУ и нејзините придружни и соодносни директиви (на пример, Директива за заштита на подземните води од загадување и нарушување на квалитетот, Директива за управување со квалитетот на водата за капење, итн), коишто во најголем дел се внесени и апроксимирани во нашиот Закон за водите. И покрај тоа, до денес не е воспоставен соодветен систем на мерења и собирање/складирање податоци за количествата, ниту пак, на терен постои континуирано следење на квалитетот на водите кај водните тела

Едноставна интерпретација на дел од Рамковната директива за води (РДВ) би била: i) единица територија на која се врши планирање на управувањето со водните ресурси е речен/езерски слив, и ; ii) сите водни тела на територија на РСМ, за брзо време, во однос на постојната (лоша) состојба, да го унапредат статусот – во погорна квалитативна категорија. Така, ако водите на Преспанско Езеро и сите притоки во сливот на езерото се утврдени како води со слаб-умерен квалитет, врз основа на претходни научни и длабински истражувања, со експертски утврдените мерки треба да се доведат до ниво на повисоката категорија на квалитет на водите – добар.

Конкретен проблем при дефинирањето на мерките во планот е недоволниот број на податоци за протеци на вода во притоките, квалитетот на водата во реките и самото езеро, но и потрошувачката и црпењето вода за наводнување од локалните земјоделски и индустриски корисници. Планот за управување на сливот на Преспанско Езеро доживеа и своја втора надградба – единствен во Балканскиот регион. Досега се направени основни верзии на планови за управување со речни/езерски сливови, но не е забележана надградба по поминати 6 години, колку што изнесува важноста на еден ваков план според Рамковната директива за води. Сепак, спроведувањето на стриктно пропишаните мерки, до денес, не е на задоволително ниво.

Податоците како основна алатка во управувањето со водните ресурси

Постоечките информации (проток на вода, квалитет на вода, водостој, ниво на подземни води и сл.) и сегашниот начин на нивно собирање, складирање, формат и обработка, не се доволни за натамошни детални статистички и хидролошки анализи, особено за покуси периоди (на пр. час/ден), кои пак се неопходни за моделериње на стохастичките процеси, како на пример, климатските промени. Ако тука се вклучат и застареноста на соодветните хардвери и софтвери и/или потребата од следење на европските и светските достигнувања на ова поле, но и недостигот на високопрофилирани експерти за тоа (ги има многу малку и недоволно во УХМР и на универзитетите, особено УКИМ), евидентна е потребата за вклучување на алармот во оваа сфера/дејност.

Интересно, постојат многу студии и извештаи каде што се прикажува потребата за правилно управување и планирање на водите, се набројуваат низа мерки, меѓутоа детална анализа на нивно имплементирање не постои. Во многу случаи ситуацијата е комплексна, при што приложените мерки не можат практично да се имплементираат. На пример, за реставрација на едно речно корито потребни се хидролошки податоци од повеќе локации од сливното подрачје, како и мерења на протокот после секоја важна притока. Дополнителни податоци за вегетацијата, фауната, како и целиот еколошки систем се исто така неопходни.

Доколку пак има потреба од информации за наносот и ерозија во сливот, комплексноста станува огромна, особено имајќи го предвид фрустрирачки тешкиот начин на мерење на наносот во реките или пак ерозијата во сливот. Обемот на ваквите податоци е голем и потребни се најмалку 50 години за задоволителни анализи и правилно проектирање на системот. Во Северна Македонија, веројатно, не постои река за која се достапни сите овие потребни информации. Со други зборови, предизвиците и проблемите за подобрувње на менаџирањето на квалитетот и искористувањето на водите кај нас, за жал, се само површно анализирани и голем дел од решенијата се базираат на претпоставки или несоодветна емпирија (на пр. лабораториски изведени формули).

Нерамномерната распределба на водните ресурси, како и неконтролираната потрошувачка придонесуваат за допoлнителен притисок врз еколошките системи што уште повеќе го усложнува управувањето и планирањето. Тука влегува и проблемот со отпадните води каде што незадоволителната мониторинг мрежа оневозможува и правилно менаџирање. На пример. само 5% од отпадните води во Северна Македонија се правилно третирани пред да бидат испуштени во реките или езерата. Оваа бројка не само што е поразителна, туку и веројатно помала бидејќи точноста не е целосно анализирана, а и не е јавно достапна. За споредба, Директивата за отпадни води на ЕУ наложува примарно и секундарно третирање на отпадните води за подрачја кои имаат над 2000 еквивалент жители.

Поставената констатација дека отпадните води минимално се пречистуваат јасно се рефлектира во извештаите на научните експертски тимови (УХМР, Квалитет на води во зоните Рашче, Нерези-Лепенец и Скопско Поле, 2009-2010; AS, 2014-2015; Partners, 2016), но не и во официјалните, дури и најновите, годишни извештаи на УХМР. Имено, бројните анализирани мерни места во рамките на овие проекти укажуваат на фактот дека во регионот доминираат четврта и петта категорија на квалитетот на водите во испитуваните речни екосистеми, додека другите категории индикативни за почисти води се сретнуваат доста ретко. Оваа утврдена состојба укажува на континуиран притисок врз речните екосистеми кој потекнува од слабо или нетретирани комунални и индустриски отпадни води.

Состојбата со трите природни езера и поголемиот број акумулации во државата е исто така алармантна. Бројни се публикациите и проектите кои укажуваат дека делови, цели региони или вкупната површина на Преспанско Езеро, како и делови на Охридско Езеро се наоѓаат под интензивен притисок од еутрофикацијата која потекнува од сливното подрачје и/или од земјоделските површини (Геотехнички инженеринг, Надградба на Планот за управување со сливот на Преспанско Езеро, 2016; Геотехнички инженеринг, План за управување со сливот на Преспанско Езеро, 2011)Најлоша е еколошката состојба со Дојранско Езеро (РЕЦ, 2015, 2016; Милеуконтакт, 2019; CEPF 2020-2021) за кое постојано се утврдува висока стапка на еутрофикација со засилена појава на штетен „воден цвет“ од сино-зелени алги, за кои е потврдено и дека се токсични. Притоа, државниот мониторинг на природните езера и акумулациите базиран на РДВ воопшто не постои, или тој се одвива хаотично на периоди и надвор од, спротивно од или не ги следи предложените методологии и контрола на резултатот во рамките на домашните закони и РДВ.

Извор: Авторите

Потреба од континуиран мониторинг

Евидентно е дека секоја активност во правец на управување со сливно подрачје во основа се базира на соодветните, прецизни и потврдени податоци кои се добиени со примена на различните мониторинг системи постулирани во европската директива и домашната легислатива. До денес, во Северна Македонија, не е воспоставен соодветен мониторинг систем на површинските и подземните водни тела. Тоа е резултат на бројни проблеми, но пред сè на недоволна екипираност, финансиска поддршка, интерес од страна на државата, како и соодветно изграден мониторинг систем во кој учествуваат практичарите (УХМР) и академската заедница како контролор на методот, апликацијата и добиените резултати од мониторингот врз база на тековните научни сознанија.

Неможноста за детална евалуација (на пр. поради немање податоци) на расположливите водни количества, степенот на нивната искористеност и нивниот квалитет ја намалува можноста за подготовка и имплементација на детални планови и стратегии за подобро менаџирање на водните ресуси. Истовремено, тоа најчесто е и пречка за изработка на детални апликации за проекти, спонзорирани од меѓународните фондации, најчесто од ЕУ или Светската банка, иако тука, пред сите предничи Владата на Швајцарската конфедерација преку нејзините Државен секретаријат за економски работи (SECO) и Швајцарска агенција за развој и соработка (SDC). Слични констатации беа приложени на неодамнешната прес-конференција на УХМР каде што ја нагласуваат потребата од средства и човечки ресурси (во моментов работат само осум луѓе и буџетот изнесува само 8,000 евра на годишно ниво), како и од генерално подобрување на целата мониториг мрежа во Македонија.

На последната Европска конференција за водите, во 2018 година, беа прикажани најважните точки на ЕВД, како и напредокот на Европската Унија во однос на спроведувањето на мерките и целите на директивата. На конференцијата се укажува дека постои застој и одложување на имплементацијата на целите поставени во претходниот период (нивно имплементирање во 2025 година). Притоа се посочува дека климатските промени, како и нехолистичкииот пристап кон менаџирање на водните ресурси се главните причини за овој застој на европско ниво.

Т.н., холистички пристап, подразбира ”source control”, (на пр. лоцирање на изворот на загадување или исцрпување на вода и изнаоѓање на превентивно решение), а не „end of pipe” пристап кон решавање на проблемите (на пример, проблемот со недостаток или загадување на вода се решава со вештачки доток или пречистување на самото место). За тоа потребна е детална мониторинг мрежа и креирање на мултидисциплинарна методологија (вклучување на сите засегнати страни) при решавањето на проблемите со водните ресурси.

Добри практики од западноевропските држави за мониторинг на водните ресурси и решавање на климатските проблеми при хидролошките анализи

Прв чекор е планирање и имплементација на нова мониторинг мрежа за континуирано мерење на сите неопходни хидролошки и квалитативни податоци, како и подготовка на датабаза достапна за приватниот и државниот сектор во Република Северна Македонија. На пример, во Норвешка е развиена аппликација NVE atlas преку која се визуелизирани сите мерни станици и податоци достапни за секоја река и сливно подрачје. Освен историски податоци, можно е следење на моменталната состојба кај дел од станиците – Xgeo.

Генерално, мониторинг ситемот на водните ресурси во Норвешка е сè поактуелен и огромни средства се одделуваат за финансирање на мониторинг мрежата, иако важи за земја со повеќе од задоволително количество на вода. Истовремено, приватните корисници се законски обврзани да вршат мерења и податоците да се внесуваат во датабазата. Во Италија, исто така, постои портал за преземање на хидролошки податоци – Portale dei dati idrologici, меѓутоа не е целосно достапен и не е толку детален како во скандинавските земји. Слични портали се развиваат во сите европски земји како еден од најважните чекори за справување со недостатокот на вода во иднина.

Климатските промени во Италија се вклучени во сите детални планови (на пример, регулација на езерото Комо и сите сливови во Ломбардија, Северна Италија), каде што се применуваат најмодерни пристапи за оптимизирање на искористеноста на водите. На пример, регулацијата на водостојот на езерото Комо е базирана на низа сценарија кои вклучуваат климатски промени во наредните 100 години. Во Норвешка, пак, постои регулатива каде климатските промени мора да се земат предвид при секоја студија или проект. За поедноставните анализи и студии предложено е процентуално зголемување на протоците во зависност од големината и локацијата на сливот во Норвешка.

Од аспект на климатските промени, во Северна Македонија ситуацијата е многу поалармантна. Климатските промени воопшто не се вклучени како неопходен елемент во управувањето на водните ресурси (на пр. процентуална корекција на проток за планирање на речниот слив). „End of pipe” пристапот е сè уштe најприсутнa метода, a за тоа сведочат низа настани од блискотo минато, како што е ситуацијата со Преспанско Езеро. А само пред некој месец, дури во 2021 година беше промовиран портал за јавно надгледување на водните ресурси кој што не овозможува превземање на детални податоци.

Горенаведените примери покажуваат дека проблемот со управување на водните ресурси како намалување на влијаниеото на климатските промени, мора што поскоро да стане приоритет на Владата на Република Северна Македонија. Подобрување на мониторинг мрежата на ниво на целата држава е првиот чекор за идентификување и лоцирање на проблемите. Зголемувањето на обемот на податоци и мерења ќе придонесе за поефективна изработка на планови и стратегии за управување, но и брзо, ефикасно и перманентно решавање на проблемите со водните ресурси.

*Славен Цоневски е роден во Скопје, Р. Македонија каде што дипломира како најдобар студент на  Градежниот факултет на смерот Хидротехника. Магистерските студиите ги завршува со „cum laude“ во Италија на Политехничкиот факултет во Милано на програмата „Environmental and Geomatic Engineering“. Докторските студии ги заршува на Универзитетот во Болоња (UniBO) и на Норвешкиот технички универзитет (NTNU). Цоневски е вонреден професор (adjunct associate) на Норвешкиот технички универзитет како и консултат/истражувач во Норвешкиот геотехнички институт. Активно работи на проекти поврзани со хидрологија, хидрауличко моделирање и хидроенергетика. Специјалност и посебен истражувачки интерес му е транспорт на седименти во отворени и затворени текови, моделирање, мерење како и интеракција на седиментите со хидро и енергетски објекти. Славен има публикувано преку 30 труда во реномирани интернационални списанија и конференциски собири, главно поврзани со употреба на напредни технологии за хидролошки мерења и седименти. Цоневски е член на уредувачкиот тим во „Acta Geophysica“ и „Journal of Hydriological Sciences“ како и активен член на неколку реномирани интернационални организации – IAHR (International Association of Hydraulic Engineers) и EGU (European Geoscinece Union).

Тодор Цоневски дипломира на Градежниот факултет во Скопје во 1988 на смерот Хидротехника. Повеќе од 30 години учествува во изработка и ревизии  на проектни студии, елаборати во областа на градежништвото, водостопанството и животната средина во Македонија, но и на интернационално ниво. Во моментов е управител и проектен менаџер во ГТИ (Геотехнички инженеринг). Тодор ја извршува функцијата генерален директор на Јавното водостопанско претпријатие на Македонија од 2002 до 2010 година. Тој е член на Комората на овластени архитекти и овластени инженери на Македонија, владината Комисија за управување со кризи од поплави (2002-2006), Комитетот за големи брани на Македонија, како и на Сојузот на еколошки организации на Македонија.

Светислав Крстиќ ги завршил студиите по Биологија во 1985 година како најдобар студент на Институтот за биологија при Природно-математичкиот факултет во Скопје. Магистрирал во 1992 година со темата: „Промените во алгалната микрофлора како индикатор на загадувањето на Анска Река“, додека докторскиот труд под наслов: „Сапробиолошки карактеристики на микрофлората на Река Вардар како индикатор на интензитетот на антропогеното влијание“ успешно го брани во 1995 година. Во 1994 година ја освојува стипендијата на Британскиот совет и престојува на научна едукација во Институтот за пресноводна екологија во Амблесиде, Обединето Кралство. Автор и коавтор е на повеќе од 100 научни трудови, книги и делови на книги, стручни публикации и извештаи. Долгогодишен претседател на Друштвото на биолозите на Македонија, претседател на Друштото на алголозите на Македонија, раководител на Ботаничкиот завод со ботаничка градина при Институтот за биологија. Во научната и пошироката јавност познат е како беспоштеден борец за научната вистина и животната средина. Национален координатор на COST акција, член на бројни комисии, работни и кризни групи.

**Овој увид во јавните политики е изготвен од Институтот за европска политика (ЕПИ) во рамки на кампањата „Разбистри сè“, што ја спроведува Институтот за комуникациски студии и е финансирана од Британската амбасада во Скопје. Оригиналната објава можете да ја погледнете на следниов ЛИНК.

Јетон Шаќири и официјално ја презеде функцијата министер за образование и наука. Преку Фејсбук објава вели дека му е чест што е дел од новата Влада и најави дека ќе придонесе за најдоброто на образованието, општеството и земјата.

„Ви благодарам за довербата“, напиша тој.

Шаќири инаку е доктор по економски науки. Од 2008 година е асистент и професор на Економскиот факултет при Меѓународниот универзитет во Струга. Изминативе две години служеше како министер за информатичко општество и администрација, а од 2018 до 2020 година беше директор на ЈП Водовод во Струга.

Шаќири доаѓа на местото на досегашната министерка Мила Царовска, која му посака успешна работа.

„Министерството за образование и наука во изминатиот период реализираше и започна реформи кои се од огромна важност за учениците, студентите и воопшто за државата“, напиша Царовска на нејзината Фејсбук страница.

Од Универзитетот „Гоце Делчев“ во Штип информираат дека ќе донесат одлуки за спроведување на хибриден систем на едукација за наредниот семестар, во согласност со ситуацијата со КОВИД-19.

„Се следат информациите што доаѓаат од одговорните органи. Сите препораки што ќе дојдат во наредниот период ќе бидат земени во предвид“, велат од универзитетот.

Па така, теоретската настава, односно предавањата, индивидуалната настава и други облици специфични за наставно – научната и уметничката област, ќе се спроведуваат онлајн. Практичната настава (вежбите, лабораториски, клинички) ќе се одвиваат комбинирано, односно онлајн и со физичко присуство во согласност со здравствените препораки и моменталната ситуација.

„Секако, ова ќе зависи и од спецификата на наставната дисциплина и бројот на студентите“, појаснуваат од УГД за Радио МОФ.

Испитите, колоквиумите и другите форми на проверка на знаењето ќе се одржуваат по одлука на факултетите, надополнуваат од универзитетот.

Универзитетите „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје и „Климент Охридски“ во Битола одлучија овој семестар да им остават на факултетите сами да бираат како ќе продолжат со академската година – онлајн, со физичко присуство, или пак комбинирано.

Дел од факултетите сами ќе одлучуваат како ќе продолжат предавањата

Емилија Петреска

Дрин Шаќири е студент по графички дизајн на Факултетот за уметност и дизајн при Меѓународниот балкански универзитет во Скопје.

За изработка на своите илустрации тој користи молив и туш, кои потоа ги довршува дигитално. Но, работи и со други техники како акварел и акрилик.

„Што се однесува за инспирацијата, можам да кажам дека таа ми доаѓа од сè што се случува внатре во мене како чувства и работите кои се случуваат околу мене“, вели Шаќири за Радио МОФ.

Во неговите илустрации, најчесто се забележуваат теми врзани со надреализам и егзистенцијализам, со елементи од различни митологии.

Шаќири е уште еден дизајнер кој се приклучува на нашата иницијатива #ИнстаИлустрации. Во продолжение, погледнете дел од неговите дизајни.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by MIZA (@miza.ink)

 

View this post on Instagram

 

A post shared by MIZA (@miza.ink)

 

View this post on Instagram

 

A post shared by MIZA (@miza.ink)

 

View this post on Instagram

 

A post shared by MIZA (@miza.ink)

 

View this post on Instagram

 

A post shared by MIZA (@miza.ink)

Со 62 гласа „за“, синоќа пред полноќ Собранието ја изгласа новата Влада на Република Северна Македонија предводена од премиерот Димитар Ковачевски, која ќе има мандат до 2024 година.

Новата извршна власт ќе има 21 член. И покрај заложбите за поголема родова еднаквост, со министерските позиции ќе раководат 17 мажи и само 4 жени. Бројот на жени во владиниот тим е ист како и во претходната Влада, иако новиот состав ќе брои едно министерство повеќе. Славица Грковска е назначена за вицепремиерка за борба против корупцијата, Славјанка Петровска, ќе го води Министерството за одбрана, Јована Тренчевска Министерството за труд и социјална политика, додека Бисера Костадиновска-Стојчевска е нова министерка за култура.

На вицепремиерските функции ќе се најдат уште и Артан Груби (политички систем и односи со заедниците), Бојан Маричиќ (европски прашања), Фатмир Битиќи (економски прашања) и Џемаил Чупи (дијаспора). На своите досегашни министерски позиции остануваат и Оливер Спасовски (МВР), Крешник Бектеши (економија), Фатмир Бесими (финансии), Горан Милевски (локална самоуправа), Бујар Османи (МНР), Благој Бочварски (транспорт и врски) и Насер Нуредини (животна средина и просторно планирање). Промена во ресорите има кај Јетон Шаќири, кој од Министерството за информатички науки преоѓа во Министерството за образование и наука и Љупчо Николовски, кој од вицепремиер сега ќе биде министер за земјоделие.

Нови министри се и Никола Тупанчевски (правда), Беким Сали (здравство) и Адмирим Алити (информатичко општество и администрација).

Шестмина од предложените владини функционери имаат образование поврзано со економијата, петмина се правници, двајца имаат медицинско образование, а во Владата ќе седат и по еден математичар, архитект, лингвист, социолог, информатичар, менаџер, комуниколог и професор по религија.

„Во Владата ќе понудам концепт на управување и работа кој нема да објаснува зошто нешто не може да се заврши и колку е тоа тешко, туку модел во кој секој ќе знае што, како, кога и зошто ќе работи. И ќе се мерат резултатите на сработеното, а не на плановите. Бидејќи од ветувања и надежи не се живее. Добар и квалитетен живот, повисок стандард и мир и спокојство се обезбедува само со многу труд. Тоа ќе биде нашиот модел на работа. Економијата, како и во секоја држава, е клучната област. Не чека тешка година, со многу надворешни влијанија, но токму затоа имаме План и за големата енергетска криза. Знаеме како до подобрување на куповната моќ и стандард на населението, и како да поттикнеме развој на стопанството и поддршка на компаниите. Не очекуваме и не бараме 100 дена грејс период за нова Влада. Едноставно, нема време за запознавање и анализи. Влегуваме во жарот на проблемите и предизвиците и ќе сториме се да бидеме успешни и ефикасни, за што јавноста и пратениците ќе не контролираaт“, рече Ковачевски пред изборот на Владата.

Во Програмата на Владата за периодот 2022-2024 година фокусот е ставен на справување со пандемијата и енергетската криза. Во документот се потенцира и забрзан економски раст, владеење на правото, заштита на животната средина како и справувањето со дезинформациите.

За младите во програмата е посветен посебен дел наречен „Младите во фокусот“, во кој се ветува намалување на младинската невработеност, зголемување на пазарната вработливост и подобрување на квалитетот на животот на младите, вклучување на младите во процесите на одлучување и развој на нивните капацитети.

Дел од специфичните мерки на кои ќе биде фокусирана новата Влада се и покривање на придонесите за секое вработено лице до 29 години кое ќе се вработи за прв пат, поврат на персонален данок на доход за сите нововработени млади под 30 години на нивните сметки, воведување платена работа за студентите во студентските домови, креирање и објавување „регистар на млади умови“ ширум светот и нивно активно вклучување во креирање политики, како и зголемување на бенифициите од Европската младинска картичка.

[Инфографик] Што има во биографиите на новата предлог-Влада?

„Галантна Индија“  е именуван првиот концерт од вториот дел на концертната сезона во Филхармонија.

Во четврток, на 20 јануари, со почеток во 20 часот, оркестарот на Филхармонија под диригентската палка на Габриел Бебешелеа, ќе настапи и американската виолинистка Елишија Силверштајн.

Од Филхармонија известуваат дека на програмата се Концертот за виолина и оркестар бр.9 од Жозеф Болоњ (Шевалие де Сан Жорж) и Оркестарската свита од операта балет „Галантна Индија“ од Ж.Ф.Рамо.

„Галантна Индија“ е првата опера балет на Жан Филип Рамо, премиерно изведена во Париската опера на 23 август 1735 година. Во ова дело, Рамо ја запознава публиката со различни аспекти на љубов во далечните земји. Момчињата од четири европски земји, Купидони, грешејќи ѝ на божицата Хеба, одат во војна. Кога сфаќаат дека Европа ги напуштила, решаваат да одлетаат во Индија/Индии – генерички термин што во тоа време се користел за која било далечна, егзотична земја. Овие т.н. Индии стануваат место на случување во чиновите, односно антреа“, објаснуваат од Филхармонија.

Американската виолинистка Елишија Силверштајн на светската музичка сцена се етаблира како изведувачка со невообичаено смели и проникливи изведби, а некои музички критичари ја вбројуваат меѓу најзначајните претставници на својата генерација. Музичката јавност за првпат има можност да ја слушне во Лондон, 2015 година, на музичкиот фестивал „Спиталфилдс“. Настапува како солист и како камерен музичар, а нејзиниот репертоар се состои од дела од 17 до 21 век.

Маестро Габриел Бебешелеа е шеф-диригент на оркестарот на Филхармонија. Забележлив е и како оперски диригент и е именуван за шеф-диригент на Романската национална опера во 2011 година, со што ќе стане најмладиот шеф-диригент кога било во Романија. Од 2011 година, тој е главен диригент на Молдавскиот национален младински оркестар, а редовно работи и со Романскиот Младински оркестар. Дипломира оркестарско диригирање во 2010 година со Кум Лауде на Музичката академија во Клуж-Напока, две години подоцна магистрира на Националниот музички универзитет во Букурешт, а потоа и докторира на истиот универзитет. Моментно живее во Виена, каде што ги заврши постдипломските студии на Универзитетот за музика и изведувачки уметности.

Од Министерството за здравство известуваат дека во последните 24 часа, регистрирани се 1.348 нови случаи од КОВИД-19 и тоа во Скопје – 677, Битола – 125, Куманово – 82, Прилеп – 72, Охрид и Струмица – по 47, Велес – 38, Тетово – 36, Штип – 35, Кавадарци – 27, Гостивар – 17, Свети Николе – 16, Гевгелија и Ресен – по 13, Кочани – 12, Струга – 11, Кичево, Неготино и Крива Паланка – по 10, Радовиш и Крушево – по 8, Виница – 6, Делчево – 5, Демир Хисар и Македонски Брод – по 4, Берово, Пробиштип, Кратово и Богданци – по 3, Дебар, Македонска Каменица и Пехчево – по 1.

„Од вкупниот број на позитивни (1.348), регистрирани се 145 реинфекции“, велат од МЗ.

Оттаму додаваат дека во изминатово деноноќие пријавени се осум починати лица, 4 починати лица од Скопје (55г, 76г, 76г и 82г), и по едно починато лице од Прилеп (64г), Битола(77), Струмица (60), и Демир Хисар (71). Пријавените лица се починати во болнички услови.

Регистрирани биле и 784 оздравени пациенти.

„Вкупната бројка на КОВИД-дијагностицирани лица во нашата земја од почетокот на епидемијата изнесува 244.632, бројот на оздравени пациенти е 220.400, на починати е 8.100, а бројот на активни случаи изнесува 16.132“, велат од МЗ.

Ви последните 24 часа направени се 6.141 тестови, а досега во земјава се направени вкупно 1.706.696 тестирања на КОВИД-19.

Од Чист Охрид известуваат дека во денешната еколошка акција, од крајбрежјето кај Далјан, собрани се над 50 вреќи отпад.

Во акцијата за расчистување учествувале дваесеттина активисти.

„Во организација на Чист Охрид и „Не Биди Ѓубре“, а заедно со Енхелеус и останати граѓани на крајбрежјето кај плажите Партизан и Мизо собравме најразличен отпад, од цврст отпад, па сè до пластика“, известуваат од „Чист Охрид“.

Работени според претставите „Вечноста“ од Ласгуш Порадеци, „Чекајќи го Годо“ од Семјуел Бекет и „Кога би бил богат“ од Дино Буцати, утре, на 17 декември, на Факултетот за драмски уметности (ФДУ), ќе биде одигран испитот по Сценски говор IV.

Улогите ќе ги играат Бејтула Керими, Мелика Кастрати и Илка Нуредини.

„Сè што се случува, мора да се случи во одредено време и простор. Не може нешто да се случи никаде, или никогаш. Но, вечноста како поим е без почеток и крај и е во спротивност со концептот на време. На кусо, ако вечноста постои, тогаш време нема. А ако време нема, следствено ќе може ли да има простор и случка? Како да се претстави на сцена еден ваков концепт е предизвикот на овој испит“,  велат од Академска сцена.

Сите заинтересирани треба да го резервираат својот бесплатен билет.

Едноставна игра за мобилен телефон ги освои социјалните мрежи и поп културата. Се вика „Вордл“.

Играчот треба да погоди збор од пет букви, а за тоа има шест обиди, пишува „NPR“. По секој обид, полињата на зборовите се менуваат во сива боја за да покажат кои букви не се во зборот. Полињата добиваат жолта боја доколку буквите ги има во зборот но со друг редослед, и конечно, полињата се бојат зелено доколку буквите ги има во зборот со точниот редослед.

Некои луѓе го погодуваат „Зборот на денот“ за неколку минути. На другите…Им треба повеќе време.

Откако „Зборот на денот“ е погоден, а партијата изиграна, играчите своите резултати можат да ги споделат на „Твитер“, откривајќи колку обиди им биле потребни да го погодат зборот, без да откријат други детали. „Зборот на денот“ е ист за сите играчи, а дневно може да се погодува само еден збор.

Бесплатната игра е создадена од софтверскиот инженер Џош Вардл, кој ја направил играта за неговиот партнер Палак Шах, кој е љубител на зборовни игри. Шах исто така помогнал во создавањето на играта.

Апликацијата започнала да станува популарна во октомври, а изминатава недела постигна бројка од 2.7 милиони играчи. Играта ја освои публиката бидејќи не содржи реклами, трикови за доплаќање, а играчите за да играат не треба да ги споделуваат своите лични информации.

„Правејќи ја „Вордл“ јас намерно одбегнував да ги правам работите што ги содржат сите мобилни игри“, изјавил Вардл за „NPR“. Тој не додал нотификации, не ја додал опцијата за бескрајно играње, ниту пак додал алатки кои би ги задржувале играчите што е можно подолго на апликацијата.

Според него, токму ваквиот пристап ја направил играта неверојатно популарна.

„Едноставноста на играта прави да биде забавна, без да има скриени агенди“. Сепак, големата популарност на играта носи и негативни страни.

„Да бидам искрен, популарноста не е добра. Имам поголема одговорност кон играчите. Се чувствувам дека им должам и дека треба и понатаму да работам за да се осигурам дека се работи совршено“, додал Вардл.

Едноставноста и популарноста на „Вордл“ доведе до создавање на голем брои копии, кои беа избришани од страна на „Епл“.

Судот во Австралија ја одби жалбата против депортација поднесена од страна на тенисерот Новак Ѓоковиќ, па светски познатиот спортист оваа година нема да настапува на турнирот „Аустралијан Опен“, пренесува „Euronews“.

Тројца судии ја потврдија одлуката донесена во петокот од министерот за имиграција Алекс Хок за укинување на визата на 34-годишниот Србин поради јавен интерес.

Судиите ги отфрлија тврдењата на одбраната на Ѓоковиќ, дека одлуката на државата е „нелогична“.

Одлуката значи дека Ѓоковиќ, кој не е вакциниран против КОВИД-19, ќе ја напушти Австралија.

Одлуката за депортација од Австралија најчесто значи и тригодишна забрана за враќање во државата.

Одлуката става крај на повеќедневната „сага“ во која Ѓоковиќ требаше да ја одбрани својата титула од „Аустралијан Опен“ да ја освои рекордната 21. Грен слем титула.

Во кратка изјава по донесувањето на судската пресуда, Ѓоковиќ нагласил дека е „длабоко разочаран“, но исто така изјавил дека ќе соработува со властите.

„Ќе се обидам да се одморам и да се соземам пред да дадам дополнителни изјави“, рекол тенисерот.

Австралискиот министер за имиграциони политики Алекс Хок ја поништи визата врз основа дека присуството на Ѓоковиќ во Австралија може да биде од ризик при одржувањето на редот кај австралиската јавност, додавајќи дека присуството на тенисерот е контрапродуктивно кон обидите за вакцинирање на австралиската јавност.

Премиерот Скот Морисон ја поздрави одлуката, која според него, „ќе ги зацврсти границите, чувајќи ги жителите безбедни“.

Од Националната федерација која го организира турнирот „Тенис Австралија“, изјавиле дека ја почитуваат одлуката на судиите.

„Очекуваме борбено и забавно издание на „Аустралијан Опен“ и им посакуваме среќа на сите учесници“, се вели во соопштението на федерацијата.

Српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека судењето „е фарса со големи лаги“.

„Тие мислат дека го понижија Ѓоковиќ со десетдневното малтретирање, но тие се понижија себеси. Ако кажеа дека невакцинирано лица не може да влезе во земјата, Новак немаше да отиде или ќе се вакцинираше“, истакнал Вучиќ за медиумите.

Тој дополнил дека му кажал на тенисерот дека „едвај чека да го види во Србија, неговата земја, каде секогаш е добредојден“

JUST IN | Novak Djokovic under AFP escort in the lounge at Melbourne Airport ahead of his flight back to Europe via Dubai next hour. #AusOpen pic.twitter.com/Mb47tW76VC

— Shane McInnes (@shanemcinnes) January 16, 2022

Финска им се придружува на Шведска и Норвешка во ловењето и убивањето на волци, со цел да се контролира нивниот број. Бројни организации за заштита на животната средина упатија жалби кон Европската Унија, барајќи мерки против убивањето, пренесува „Гардијан“.

Ловџиите во Шведска веќе се приближуваат до годишната цел, односно убивање на 27 волци, додека Финска ќе дозволи убивање на 20 волци.

Норвешка ќе убие околу 60 отсто од своите волци оваа зима, односно 51 единка.

Организациите за зачувување на животната средина ги обвинуваат нордиските земји за создавање на непријателска средина за волците во Западна Европа, укажувајќи на ЕУ закони кои го штитат овој вид. Бројот на волците се зголемил во последните неколку години, но сè уште е загрозен вид во многу земји.

„Ова е страшна ситуација“, изјавила Сири Мартинсен од „Ноа“, организација за заштита на правата на животните која долго време правно се бори против заловувањето на волци во Норвешка.

„Менаџирањето со овој вид во Норвешка е надвор од контрола, па сега тие стрелаат волци бидејќи луѓето не ги сакаат. Ова е неверојатно, тие го задржуваат видот на критично ниво на загрозеност“, додала Мартинсен.

5 отсто од територијата на Норвешка е прогласена за заштитна зона каде ловот на волците е забранет. И покрај ова, 25 волци ќе бидат убиени на заштитената територија, освен ако судот не донесе одлука во корист на „Ноа“.

Волците надвор од заштитената зона во Норвешка, легално се убиваат и не се парат, бидејќи се опасни за живината и елените.

Иако Норвешка не е дел од Европската Унија, организациите за заштита на животните посочуваат дека убивањето на волци е спротивно од Бернската конвенција која го заштитува зачувувањето на европската дивина и природните средини.

„Контролата на бројот на волците е политички компромис, изгласан од парламентарното мнозинство со цел да се заштитат и волците и живината во Норвешка. Волците ја ловат живината и тоа делува врз локалното население. Тие се закана за ловџиските кучиња“, изјавил Кристијан Андон, секретарот на норвешкиот министер за клима и животна средина.

Во Шведска, организациите за заштита на животните велат дека целната бројка од 395 единки за 2020 и 2021 година е падната под дозволеното ниво.

„Шведска даде ветување кон ЕУ дека нема да дозволи бројката на волците да падне под минимумот од 300 единки. Ние ја информиравме ЕУ дека 300 единки се многу мал број. Шведска има територија која може да биде живеалиште на над 1000 волци. Политичарите во Норвешка, Шведска и Финска се под влијание на гласните ловџиски организации. Не постојат фарми во близина на живеалиштата на волците кои треба да бидат заловени зимава“, изјавил Магнус Оренбренд, дел од невладина организација за зачувување на животната средина.

Битолската иницијатива Поинаку, чија претставничка Габриела Илиевска стана и претседавач на градскиот Совет, соопшти дека проблемот со бездомните животни во Битола ќе се решава институционално.

Илиевска заедно со срадоначалникот Тони Коњановски, директорката на ЈП „Комуналец“ Гордана Наумовска, претставник од Агенцијата за храна и ветеринарство, претставници од Фондацијата Бибевски, здруженија за заштита на животните, ветеринари одржале состанок, на кој акцентот бил ставен на решавањето на проблемот со бездомните животни.

„Предвидени се средства за подготовка на проектна документација за решавање на проблемот со бездомните животни. Продолжуваме со заедничка соработка, само така можеме да ги решаваме проблемите и да ги заштитиме животните. Ќе ги интензивираме работните средби, по што јавноста ќе биде информирана и за следните активности“, информираат од граѓанската иницијатива.

За да се реши проблемот, велат тие, најпрво треба да се започне со примена на стратегија за масовна стерилизација, како и да се воведе одговорно сопствеништво на миленици и контролирана трговија со истите.

Исто така, спроведување на кампања за заштита на животни, ограничување и контрола на слободната продажба на високотоксични материи, кои се злоупотребуваат за труење на животни, но и поголем инспекциски надзор низ градот во откривањето на мачење на животни.

Oстров Тонга доживеа голема вулканска ерупција проследена со цунами што поплави делови од главниот град Нукуалофа, пренесува „Дојче Веле“

Брановите достигнаа висина од 83 сантиметри во Нукуалофа, според американскиот Центар за предупредување од цунами во Тихиот океан. Засега нема информации за материјална штета или жртви.

Цунамито го поплави главниот град на Тонга по голема вулканска ерупција од подморски вулкан. Другите острови во Тихиот океан издадоа совети и ги предупредија жителите да се евакуираат на повисоки предели.

Тихоокеанскиот центар за предупредување за цунами соопшти дека брановите од цунами биле забележани преку мерачи на нивото на морето во Паго Паго, главниот град на американската територија на Американска Самоа, на околу 940 километри од Тонга.

Тамошните власти првично издадоа предупредување за цунами и им рекоа на жителите веднаш да се евакуираат на повисоките места. Предупредувањето беше укинато набрзо потоа.

Претходната ерупција во петокот предизвикало облаци од пепел и чад во воздухот, со облаци од чад високи 20 километри.

Вулканот имал наизменична активност до декември минатата година. Во петокот, властите им препорачаа на луѓето да останат дома и да се снабдат со вода за пиење и храна.

Stay safe everyone pic.twitter.com/OhrrxJmXAW

— Dr Faka’iloatonga Taumoefolau (@sakakimoana) January 15, 2022

Италијанската полиција протестираше против одлуката на Министерството за внатрешни работи според која, полицијата треба да носи розови маски додека е на должност, пренесува „Ројтерс“

Полицијата смета дека розовата боја е штетна за репутацијата на службата.

„Не ја разбираме причината зад купувањето на заштитни маски во боја која не прилега за нашата администрација“, се вели во писмото кое полициската унија го испратила до италијанското МВР.

„Оваа набавка не остави со прашалници“, е забележано во писмото, каде дополнително е нагласено дека во двегодишната пандемија би требало да е лесно да се набават маски со соодветна боја.

Во иднина, заштитните маски треба да бидат црни, бели или сини, заклучиле од полицијата.

Италијанското МВР засега нема изнесено став за протестот и барањата на полицијата.