До 90 проценти од британските бензински пумпи денеска се празни во големите англиски градови, откако во паничното купување се продлабочи кризата во синџирот на снабдување.

Недостатокот на гориво е предизвикано од недостаток на возачи на камиони, за што трговците на мало предупредуваат дека може да ја загрози петтата најголема светска економија.

Огромниот недостиг на возачи на камиони по Брегзит во Велика Британија предизвика хаос во синџирите на снабдување за се`, од храна до гориво и ги зголеми бројните нарушувања и предизвика поскапувања во пресрет на Божиќ.

Само неколку дена откако владата на премиерот Борис Џонсон потроши милиони фунти за да спречи недостаток на храна поради зголемените цени на природниот гас и нуспроизводите на јаглерод диоксид, министрите ги замолија луѓето да се воздржат од паника.

Но, вчера, десетици автомобили се наредија на бензинските пумпи низ целата земја, проголтајќи ги резервите и принудувајќи многу бензински пумпи едноставно да се затворат. Пумпите во британските градови или се затворени или имаа знаци дека нема гориво, велат новинарите на Ројтерс.

„Некои од нашите членови, големи групи со портфолио на веб -страници, известуваат дека 50 проценти снемале гориво од вчера, некои дури и 90 проценти“, рече Брајан Мадерсон, претседател на Здружението на нафтени трговци, за Скај. Здружението на трговци со бензин (ПРА) ги претставува независните трговци на мало со гориво, кои сега сочинуваат 65 проценти од бензинските пумпи во Обединетото кралство.

“Значи, гледате дека е прилично акутно. Понеделник наутро ќе започне прилично суво”, рече тој.

„Бритиш петролеум“ вчера соопштил дека скоро една третина од бензинските пумпи во Велика Британија останале без двата главни типа на гориво, бидејќи паничното купување ја принудило владата да ги суспендира законите за конкуренција и да им дозволи на компаниите да работат заедно за да го ублажат недостатокот. Деловниот секретар Кваси Квартенг рече дека суспензијата ќе им овозможи на компаниите да споделуваат информации и да го координираат нивниот одговор.

„Овој чекор ќе и овозможи на владата да работи конструктивно со производителите на гориво, добавувачите, превозниците и трговците на мало за да се осигура дека прекините се сведени на минимум“, се вели во соопштението на деловниот сектор.

Владата објавила план за издавање привремени визи за 5.000 странски возачи на камиони. Но, бизнис лидерите предупредиле дека владиниот план е краткорочно решение и дека нема да се справи со акутниот недостиг на работна сила.

Владејчката СДСМ вечерва преку соопштение жестоко им одговори на поранешните претседатели Бранко Црвенковски и Ѓорѓе Иванов за денешните нивни обраќања во МАНУ.

-Не е чесно ниту кон граѓаните ниту кон државата кога поранешни претседатели од времето на транзицијата и режимот зборуваат за криминал и корупција, а не покажале никакви чекори против корупцијата во времето кога требало да му служат на народот. Денеска јавноста сведочеше едно пропагандно однесување на поранешни претседатели на државата.
Договорот од Преспа, Договорот за добрососедство со Бугарија и Рамковниот договор се најважните договори кои ја вратија во живот македонската интеграција, ги потврдија и зацврстија македонскиот идентитет и македонскиот јазик.
Македонската држава живее и ќе живее и нема да умира на рати, а ако тоа некој го посакува му порачуваме да мисли пред да дејствува, пред се заради нашиот народ и заради иднината на сите наши деца, порачаа од СДСМ.

Да создадеме нова иднина можно е само со јасен концепт. Тоа е концептот 3П: промени – проекти – победи, порачапретседателот на ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски, на официјалниот старт на кампањата на претстојните локални избори од Охрид.

Тој во Античкиот театар во Охрид ја претстави својата визија за иднината и успехот.

–Промена подразбира промена на системот на вредности што владее сега, а е извор на лошото однесување на политичките елити. Промена на свесноста и чувството за одговорност, промена на системот на функционирање на државата. Системот треба да прерасне во систем насочен да им помага на луѓето, а не да управува со луѓето, да биде сервис на луѓето, а не дувло на корупција и извор на проблеми. Конечно промена на грешките кои политичарите ги правеле до сега, и промовирање на поинаков начин на работа, одговорен, принципиелен, чесен. Знам дека е полесно да се каже отколку да се оствари, но мојата воља за ова да се направи е толку силна што ништо нема да ме поколеба, рече Мицкоски.

Второто „П“ вели дека е за проекти.

-Тоа се проекти на развој, солидарност, проекти за грижа за луѓето и за подобрување на инфраструктурата, проекти за поквалитетна животна средина, проекти кои ќе не доближат брзо до европските градови и држави, за тие проекти ние имаме рокови и во оваа кампања ќе ви презентираме еден поинаков пристап, кој до сега не е презентиран, за тоа ќе имаме посебен настан и ве уверувам само тој пристап ќе донесе резутлати веднаш, и подобра, нова иднина, рече Мицкоски.

Убеден е во победа на локалните избори.

–И конечно третото П стои за победи. Победа над духот на малодушноста, верба во квалитетот на начиот народ, на сите етнички заедници, верба ека оваа држава е нивна и дека работи за нив, и дека заедно е возможно со мобилизирање на сите капацитети да се постигнат победи и оваа држава, нашата Македонија да е успешна приказна. Победа стои за победи во сите области, со поддршка на најдобрите, со поддршка на најуспешните, победа значи да се гордееме со тоа кои сме и во каква држава живееме. Тоа е победа над сите оние кои ја создадоа апатијата, над сите претходни политичари кои разочараа, но и победа над сите оние кои се скептични дека може да успееме, ќе докажеме дека ние заслужуваме држава, дека имаме знаење, капацитет, вештини, квалитет, и дека можеме да бидеме рамо до рамо со напредниот свет. Победата ќе биде круната на нашиот пат и наше наследство за идните генерации кои во новата иднина, ќе бидат горди со своите предци и со тоа што сите ние заедно како генерација сме го направиле, рече Мицкоски.

 Компанијата Фајзер денеска објави дека почнала големо истражување во кое тестира орален антивирусен лек за да спречи инфекција со Ковид-19 кај лица кои биле изложени на вирусот, пренесуваат британските медиуми.

Истражувањето од средината до доцната фаза ќе го тестира лекот на Фајзер PF-07321332 врз најмногу 2.660 здрави возрасни лица, на возраст од 18 и повеќе години, кои живеат во исто домаќинство со лица со потврдена симптоматска инфекција со Ковид-19.

Лекот PF-07321332, според соопштението на компанијата, е дизајниран да ја блокира активноста на клучниот ензим потребен за репродукција на коронавирусот, заедно со ниската доза на ритонавир, постар лек кој е широко користен во комбинирани третмани за ХИВ инфекција, пренесуваат британските медиуми.

Политичката историја на демократските држави, како онаа на Америка, на пример, покажува како треба да се однесуваат поранешни претседатели. Со исклучок на Доналд Трамп, кој, сакам да верувам, само го потврдува правилото, поранешни претседатели на САД се пример за пристојност и умереност кога настапуваат во јавност.  Слободни да го кажат своето мислење за што ќе посакаат, поранешните претседатели сепак главно зборуваат за своето претседателствување. Избегнуваат, освен во изнимни случаи, да се изјаснуваат за актуелни политички настани за кои е задолжен актуелниот претседател а не тие. Едноставно, сметаат дека не е фер ниту е пристојно, кога друг ја носи одговорност за управување со државата, тие да се прават паметни и да судат што е добро а што лошо. Не и со нашите поранешни претседатели Бранко Црвенковски и Ѓеорѓе Иванов. На денешниот собир во МАНУ, наместо да кажат со какви задачи се соочувале како претседатели, што направиле за остварување на стратешките цели поставени во 1991, членство во НАТО и во ЕУ и кои се научените лекции , тие распалија по актуелната власт. Ваква немилосрдна канонада против владата на Зоран Заев, но, индиректно, и на претседателот на државата Стево Пендаровски е на рамниште на онаа што секојдневно доаѓа од опозициската партија ВМРО-ДПМНЕ.

Иванов ја нарече земјата заробеник на „провинцијализам,во нарцисоидната егоцентричност на својата елита“. Дека „сме опседнати со бесмислени политички кавги  без суштина и примитивизам каков не е виден кај нас…кој постојано поттикнува меѓусебни расправии, конфликти, нетрпеливост…“Дека „секојдневно сме сведоци на скандали, афери, криминални и коруптивни случаи кои досегаат до највисоките нивоа на власта„. Дека „политичката елита разви клиентелистичка мрежа која на некои поединци им овозможи екстремно богатење, осигурувајќи притоа политички надзор над новосоздадената економска елита“.  На крајот заклучи дека има чувство дека живее во земја на клептократијата, во која владеат најлошите. Еве да се согласиме дека сето ова е точно. Ама истото ја крактеризираше и „неговата“ власт. Што е тоа? Нашиот фаличен демократски систем која произлегува од  отсутвото на демократска состојба на умот.

Поранешниот претседател Црвенковски беше брутално јасен и наброја како гледа на сегашното владеење  на Заев и, индиректно, на  претседателствувањето на Пендаровски на кого му понуди сојуз во борбата против злото. „Македонија е корумпирана држава“, вели тој. „Македонија е внатрешно длабоко поделена и конфронтирана држава“, ќе продолжи да набројува. „Македонија е држава која живее на кредит и…умира на рати“. Пострашни и понесамокритични зборови не може да смисли ни најлутиот непријател.  Патем кажано, што се однесува до внатрешната поделенаост, во негово време избија првите симптоми на меѓуетничката конфронтација која заврши со војната од 2001.

Не, вака не зборуваат поранешни претседатели на држава во една демократија. Вака зборуваат претседатели кавгаџии кои  не можат да се соочат со недостатоците од сопственото владеење во кои постоеле сите елементи за кои се критикува сегашната власт. Каков е тогаш тој  апел за домашен консенсус околу некаква национална платформа од некој кој на власта најотворено и објавува војна?  Стево Пендаровски, кој се најде во улога на претседател на една тотално пропадната држава, можеше барем да им укаже на своите претходници  како треба да се однесуваат поранешни претседатели.

Денко Малески

Професорката од Правниот факултет, Каролина Ристова-Астеруд вчера наутро била приведена на скопскиот аерродром. Според билтенот на МВР:

-Во 02:30 часот во Меѓународниот Аеродром – Скопје, полициски службеници ја лишиле од слобода К.Р.А.(50) од Скопје, затоа што го нарушила јавниот ред и мир со викање, непристојно и дрско однесување и со навредување на полициски службеници кои извршувале службени дејствија. И бил изготвен записник за констатиран прекршок по член 4 и член 12 став 2 од Законот за прекршоците против јавниот ред и мир, стои во билтенот.

Проферката Ристова-Астеруд попладнево преку Фејсбук статус потврди дека била приведена, но вели дека инцидентот започнал поради незјин обид да пријави сомнителна торба.

-Точно е дека имаше голем и сериозен  инцидент, како  и дека бев приведена со лисици во полициската станица на аеродромската полиција, и држена таму  цела ноќ, докај 7 часот наутро вчера, повеќето време “оставена” на клупа со лисици, како небаре не сум таму, а , од тоа што видов , инволвираните се собраа  за да се “искоординираат”, најверојатно за нивната верзија за во записник, како за тоа што најавив правна акција од мене , а и бајаги по телефони, а од тоа што случајно слушнав не беше баш за професионалниот дел ( “ма и на министерот да му се јави, многу ми е гајле, ништо не ми може”).
Ударно, сакам да и соопштам на јавноста  дека не е точно дека било во врска со мое одбивање да покажам потврда за вакцинација. Целиот инцидент започна по поминување на пасошка контрола, и заради мој обид за пријавување на сомнителна торба ( во аеродромски услови тоа подразбира и  торба која  е оставена сама) во  делот на превземање на багажот од страна на патниците, објаснува професорката.

Таа вели дека обвинувањата што се на нејзина сметка треба да одат на страната на дел од полициските службеници од граничната полиција.

-За деталите ќе ја информирам јавноста откога ќе го завршам делот со формалното пријавување на случајот во внатрешната контрола на МВР ( уште не сум заради неодложни професионални обврски), а во однос на која имам верба дека целосно и докрај ќе го расчисти случајот, а во меѓувреме ќе се консултирам за другите чекори за моја правна заштита од серија повреди на моите права и слободи, вели Ристова-Астеруд.

Ќе можеме ли еден ден, пред да биде предоцна за нашата цивилизација, да почнеме да се учиме на една нова еколошка мудрост во употребата и во трошењето на предметите? Пишува Кица Колбе, пренесува Дојче веле

Одамна со нашето секојдневие владее жедта за секогаш нови употребни предмети. Тоа важи особено за богатите индустриски општества, во кои  моторот на прогресот е потрошувачкиот менталитет. Сите  сме денес, помалку или повеќе, заразени од  тој менталитет. Особено со можноста за онлајн-нарачки ние дури не мораме да го напуштиме домот за да можеме да отидеме на купување. Не мораме да одиме од една до друга продавница, како што порано излегувавме во чаршијата, трагајќи по предметот што сакаме да го купиме. Денес  само за неколку часа може на екранот на лаптопот или во мобилниот да прегледаме толкаво мноштво од  производи, за кои порано ќе ни требаа денови да ги најдеме во соодветните продавници. Чинот на купувањето стана апстрактен. Tој не е повеќе социјално доживување како што некогаш беше одењето низ продавници, шетањето  низ нив, често без јасна желба да се купи нешто. А денес жедта по  нови предмети станува се‘ посилна, затоа што рекламата ни сугерира дека со секој нов предмет ќе станеме уште посреќни. Никој повеќе не си го поставува сериозно прашањето на Ерих Фром: да се има или да се биде?

Не само што дикатот на модата  ги обликува нашите естетски вкусови кои, на крајот, ја губат личната нота затоа што се во принцип униформирани, туку и нашите секојдневни  потреби се  обликувани од индустријата  која ги произведува предметите со кои се служиме. Во секоја нова сезона модната индустрија ни го сугерира чувство дека немаме доволно облека, а  при секоја посета на   огромните стоковни куќи многу лесно забораваме дека вазната или свеќникот што сме помислиле дека мора да  ги купиме   веќе ги поседуваме во различни варијанти.  Дури и тие што веруваат дека се самосвесни и самокритични, често не  се имуни пред искушенијата на конзумот, иако истовремено  се загрижени за опстанокот на животната околина. Сите нас не‘ вознемируваат климатските промени и  уништувањето на  природата со безмислосното трошење на  ресурсите, но истовремено не сме подготвени да се ограничиме самите себеси во желбата да ги поседуваме предметите. Тротоарите не само во Келн и Берлин, туку и во Скопје секој ден се блокирани од двете страни на улицата од  бескрајна редица од  паркирани автомобили.

Веќе не паметиме како беше да се живее со предметите кои се употребуваат додека не се скршат. Или се пренесуваат од генерација на генерација, затоа што тие не се само употребни предмети, туку завет и сведоштва од мајка на ќерка, од баба на внука. И покрај мојот восхит за убав модерен дизајн, секогаш одново  ме трогнуваат старите предмети. Германците имаат обичај, одвреме-навреме, еден куп стари парчиња мебел да  остават на тротоарот пред влезот на домовите, за да го соберат утредента од градската служба за собирање на ѓубрето.  Додека да се спушти мракот,  секој минувач може да побара во купот од старини нешто што може да му послужи. Кога поминувам крај такви купишта  мебел секогаш се прашувам која е нивната приказна? Колку децении некој седел врз старите столици со резба, колку   семејни прослави на Божиќ и Велигден запаметиле масите од тешко ореово дрво? И дали сега завршиле во купот врз тротоарот затоа што нивните стопани починале? А тоа што го сочинувало нивниот живот, употребните предмети, кои тие некогаш  ги избирале со многу внимание и радост, сега стануваат смет и отпад. Тогаш ми станува  болно јасно дека ништо не е толку минливо како еден човечки живот! А тоа што трае и раскажува за нас најчесто се нашите домови и предметите што ги  оставаме зад себе. Зошто тогаш ги сметаме за отпад?

Се прашувам, ќе можеме ли еден ден, пред да биде предоцна за нашата цивилизација, од ова сознание да почнеме да се учиме на една нова еколошка мудрост во употребата и во трошењето на предметите? Наместо  секоја нова сезона да купуваме нови чевли, да ги носиме старите на чевлар. Да создадеме визија за нова индустрија која ќе ги адаптира старите предмети, ќе го рециклира дрвото од стариот мебел,  давајќи му нов лик. За да  можеме да станеме творечки  во еколошкото визионерство, треба да се потсетиме на тоа колку малку се менуваше изгледот на  домовите во кои пораснавме. Никогаш нема да ја заборавам радоста  на првиот ден кога ќе пристигнев дома, во Скопје, на посета кај мајка ми. И  во секој агол од куќата, во секој предмет  го допирав и гледав времето кога  и јас живеев таму. Во станот на  моите родители како ништо да не се менуваше.Истиот благ и скромен ред, истата мерка, истиот дикат  во се‘, владееше со нивното однесување. Мајка ја познаваше мудроста во употребата на предметите долго време, се‘ дури не се истрошеа докрај. Таа ништо не фрлаше затоа што е старо, затоа што умееше од старото да направи ново. А затоа што за заминатите враќањето дома е секогаш копнеж за враќање во изминатото време, при секој престој кај мајка ми  се чувствував како да сум се вратила во времето на младоста во Скопје. А тоа не беше така само кај мајка ми во Скопје, туку во осумдесеттите и кај роднините во фамилијата на мажот ми во Германија,  кои беа  од генерацијата на моите родители.Таква беше една  од тетките на мажот ми, во чиј дом на празниците мирисаше на чистота и штирак, а во тоа ја препознавав миризмата на празниците во моето детство во Скопје, затоа што и мајка ми ги штиркаше чаршафите. Обете ја познаваа оскудицата и  неволјата од времето  војната, во која беа изгубиле се‘. Затоа секој предмет за нив беше скапоцен.

Германските весници деновиве се‘ почесто  се прашуваат како ќе биде возможно  да се преобрази актуелното општество  од потрошувачко во еколошки заштитувачко. Како да се научиме одново на потребата да ги ограничуваме нашите потреби, за да  не ја нарушиме трајно еколошката хармонија  за идните генерации? Таква преобразба  ни претстои токму нам, на генерациите родени по војната. Доколку не почнеме веднаш да развиваме еден друг вид творечка фантазија која ќе може од старото да прави ново, која ќе создава предмети што ќе можат да имаат долг животен век, тогаш толку потребната еколошка преобрзба  на општеството ќе  остане утопија. Тоа што треба да почне да се преобразува сме најнапред самите ние и нашите лични навики.Треба  да се соочиме со себеси во  однос на сите наши конзумирачки навики, од модата до начинот на исхраната. Иднината на сето човештво зависи пред се‘ од промената во однесувањето  на луѓето во  индустриските општества. Меѓутоа  „превреднувањето на сите вредности”, кои досега  доминираа со прогресот,  мора да  се случува на глобално ниво. Пластиката која ги  претвори морињата и океаните во депонии  потекнува  не само од богатите, туку и од  сиромашните земји во светот. Можеби треба да започнеме со тоа што ќе се потсетиме дека како деца одевме  во продавница со торбуле од платно. Да се потсетиме на   торбите   плетени од конец, чија форма личеше на мрежа. Или на грубата хартија на ќесите во кои купувавме шеќер,  ориз и брашно. Да се сетиме на миризмата на скромноста, на мудроста на живеењето со секогаш истите предмети. Таа мудрост на скромноста и мерката во се‘ беше светот во кој посраснав во Македонија. Тој свет исчезна со генерацијата на нашите родители.Треба да се потсетиме на него, за да може да им  раскажеме на нашите деца и внуци дека  може да се живее и на поинаков начин, различен од постојаното конзумирање на секогаш нови предмети.

Борис Трајковски, Киро Глигоров и Никола Кљусев се најпопуларните политичари во изминатите три децении, оцениле испитаниците опфатени со истражувањето на фондацијата „Конрад Аденауер“ и Институтот за општествени истражувања „МК91“, по повод 30 години од независноста на државата.

Од вкупниот број испитаници, 42 проценти дале највисока оценка 5 за поранешниот претседател Борис Трајковски, 33 проценти дале оценка 5 за поранешниот претседател Киро Глигоров и 21,1 процент дале петка за поранешниот премиер Никола Кљусев.

Според резултатите од истражувањето, 43,1 процент сметаат дека државата има успешен развој изминатите три децении, што претставува разлика од 6,9 проценти во однос на оние што имаат спротивен став.

Како најпозитивни нешта изминатите три децении испитаниците ги посочуваат стекнувањето на независноста на државата (15 проценти), процесот на интеграција и самата интеграција во ЕУ и во НАТО (6,3 проценти) и напредокот и модернизацијата на земјата (2 проценти).

Негативни нешта, според испитаниците, се криминалот и корупцијата (12,7 проценти), економијата и животниот стандард (7,1 проценти) и политичката нестабилност (3,1 процент).

– Во овој дел важно е да се укаже дека високи 70 проценти од испитаниците не можат или не знаат да одберат кој настан е најпозитивен во изминатите 30 години, како и 56,8 проценти од испитаниците кои не можат или не знаат да одберат кој настан е најнегативен изминатите три децении, велат од фондацијата „Конрад Аденауер“.

Поддршка за Охридскиот рамковен договор даваат 46,3 проценти од испитаниците, 38,5 проценти го поддржуваат потпишувањето на Договорот за пријателство и соработка со Бугарија, а 41,5 проценти Преспанскиот договор.

Членството во НАТО го поддржуваат 59,8 проценти, а 38 проценти позитивно го оценуваат процесот на евроинтеграција.

Во однос на западните држави-сојузници, највисоки оценки има за Германија (69.5 проценти имаат добро, многу добро или одлично мислење за неа) и за САД (57.4 проценти имаат добро, многу добро или одлично мислење).

Позитивни оценки дибиле и Кина (60,2 проценти имаат добро, многу добро или одлично мислење), Русија (61,6 проценти имаат добро, многу добро или одлично мислење) и Турција (79,5 проценти имаат добро, многу добро или одлично мислење).

За 35,6 проценти од испитаниците, во следните три децении државата ќе се развива подобро, за 22,6 проценти ќе се развива полошо, а за 16,6 проценти државата ќе има сличен развој како и досега.

– Ова значи дека за 13 проценти е поголем бројот на испитаниците кои позитивно гледаат на развојот на државата во следните 30 години, што упатува на заклучокот дека постои изразено ниво на оптимизам кај испитаниците во однос на иднината на Северна Македонија, а причините за тоа треба да се бараат во посилниот државотворен капацитет на граѓаните, како и во нивната приврзаност кон остварената независност на државата, оценуваат од „Конрад Аденауер“.

Истражувањето е спроведено во август и со него се опфатени 1.110 испитаници

Полскиот министер за внатрешни работи и администрација Мариуш Камињски најави дека Владата ќе ја продолжи вонредната состојба поради зголемениот бран бегалци, која е на сила од 2 септември, во појасот широк три километри на границата со Белорусија.

– Притисокот врз границите на Литванија и Летонија е намален и се сконцентрира на Полска. Ќе и предложам на Владата да ја продолжи вонредната состојба. Ситуацијата е многу напната, се случуваат провокации, инциденти со учество на членовите на белоруските вооружени сили. Не зборувам за некакво бегалско движење, туку за масовна илегална миграција со политички мотиви, рече Камински на прес-конференција.

Според најновите податоци презентирани од Камињски, од август се евидентирани 9.400 обиди за илегално преминување на белоруско-полската граница, од кои 8.200 се спречени, а 1.200 странци кои се обиделе да влезат на тој начин во Полска се приведени.

Досегашниот бугарски заменик министер за надворешни работи, Румен Александров, ја презеде функцијата постојан претставник на земјата во ЕУ. Веста ја соопшти дипломатската мисија на Бугарија во Брисел.

Како што јави дописникот на МИА од Софија, Александров ја презема функцијата од Димитар Цанчев, кој беше бугарски претставник во ЕУ од 2012 година. Од 1 септември, Цанчев е амбасадор на ЕУ во државата Израел.

Досега, Румен Александров беше заменик министер за надворешни работи, во мандатот на привремениот министер Светлан Стоев.

Александров е искусен дипломат, кој досега бил амбасадор на Бугарија во Холандија, а пред тоа работел во бугарското постојано претставништво во ЕУ.

Според статистичките податоци бројот на жените и мажите во РСМ е приближно еднаков. Но она што природата го „уредила“, општеството не го потврди со кандидатурите на локалните избори, пренесува Дојче веле

Од денеска тече изборната кампања за локалните избори закажани на 17-ти октомври и ќе трае 20 дена, до 15-ти октомври на полноќ. Партиите и независните кандидати пред гласачите ќе ги презентираат програмите со кои ќе се борат да ја добијат довербата на локално ниво, но тешко ќе може да објаснат зошто во таа битка има многу малку кандидатки за градоначалнички, и тоа помалку од 10 проценти од вкупниот број на кандидати!

Малку повисoка е застапеноста на жените на листите за советници во општинските совети, но само затоа што тоа е законски предвидено со одредби во Изборниот законик. Сепак, ако се спореди процентот на жени што се номинирани како носителки на листите на советници, бројот на жените исто така е помал во однос на мажите.

Фифти – фифти

Ако Законот не познава афирмативна мерка за кандидирање на жени за градоначалничка функција, тоа не ги ослободува партиите од „обврската“ да размислуваат за родовата рамноправност. Фактот дека во земјата се паметат избори на кои не била избрана ниту една жена градоначалничка, и дека денес драматично помалку ги има во изборната трка во споредба со мажите, јасно говори за бавното менување на состојбите во општеството. Процентот на кандидирани жени е спротивен на природниот баланс во половата структура на населението во земјата, каде според статистичките податоци бројот на жените и мажите е приближно еднаков.

Од денеска започнува кампањата за локалните избори во РСМ

„Тоа што природата го уредила ‘пола – пола’, за жал, општеството сѐ уште не може да го уреди“, укажува аналитичарот Алберт Муслиу.

„Предложената структура е нериродна. Тоа е неодговорно и некреативно. За споредба, албанскиот премиер Еди Рама, од 16 министерски места, на 12 позиции предложи жени. Ние со закон се трудиме да решиме полова структура во парламентот, а ги изоставме другите битни чинители за да има баланс. Треба да се работи на демократизација во политичките партии, со законски решенија преку кои ќе се обезбеди родов баланс и во структурите на одлучување. Ако во структрите на одлучување половина се мажи, половина жени, ваков дисбаланс нема да се случува”, вели Муслиу.

Тој потенцира дека изборниот процес мора да биде рефлексија на општеството и потребите.

„Зошто воведуваме принцип на правична застапеност и инклузија на одредени категории, а не бараме и соодветна застапеност на половите? Ако има дисбаланс тогаш треба да има и посебни мерки, кои ќе станат непотребни кога балансот ќе биде обезбеден. Демократијата не е еден изборен циклус, затоа потребна е едукација, и резултатот ќе дојде. Но, потребно е и граѓаните да се охрабрат, па и да испратат порака – немаш баланс, не те гласам“, смета Муслиу.

Владеење на стереотипите

Досега во „оправдувањата“ за малиот број кандидирани жени за градоначалнички, како примарна се сметаше нивната наводна незаинтересираност за учество во креирањето на јавните политики на локално ниво. На второ место беше рангирано непостоењето на политичка волја за вклучување на жените во политичкиот живот, на трето – непостоење на организирано женско делување за подобрување на состојбата на локално ниво, и како последно – стереотипите за местото и улогата на жената во особено во руралните средини. Имено, сѐ уште преовладува мислењето дека местото на жената е во домаќинството и во посветеност на грижа за семејството, додека јавните работи во заедницата се одговорност на мажот.

Ѓулистана Марковска која е непартиска, граѓанска кандидатка за градоначалничка на Општина Кисела Вода поддржана од коалицијата на ДОМ и ЛДП, смета дека тие стереотипи и натаму владеат. Таа воопшто не е изненадена од многу малиот број на жени кандидирани за градоначалнички.

„Многу тешко ќе ги надминеме стереотипите за ‘цврста машка рака’ во носењето на крупни одлуки т.е. ликот на општините и нивно препознавање преку ‘стопанот’ кој е на нивно чело. Очигледно е дека политиката сѐ уште се идентификува како машка професија, каде способните жени можат да бидат само ‘исклучок’ што го потврдува правилото“, вели Марковска.

Прашањето е како се можни поместувања во општествената свест, за промена на ставот дека местото на жените не им е на челните позиции, туку некаде „околу нив”.

„Сметам дека тоа е можно со тоа што оние што се успешни ќе бидат и исклучително посветени и во подигањето на таа свест, ама само со добро реализирани проекти во делот на почист воздух, здрава храна, повеќе зеленило наместо бетонизација која ја врши урбаната мафија, и која е најчесто од машки род и малку потешко ‘ќе се договори’ со жените. Едноставно жените треба да работат повеќе и понапорно за да биде вреднуван и повисоко оценет нивниот труд. Тие нешта на Балканот потешко се менуваат, иако, ако се угледаме на соседството, напредок има”, оценува Марковска.

Каков отпечаток?

Доминацијата на машкиот пол е првиот „отпечаток“ кој ќе остави белег на локалните избори. Но партиите не се многу загрижени за тоа. Во доминантно машкиот свет на политиката, повеќе се заинтересирани за техничките перформанси во обезбедувањето на фер и демократска процедура: употребата на терминали за читање отпечатоци од прсти, кои за првпат ќе бидат употребени на овие избори. И тоа навистина е единствена новина. Сѐ друго е веќе видено и слушнато – речникот, слоганите, критиките, па дури и општините во кои партиите официјано ќе ја почнат кампањата. За ВМРО-ДПМНЕ стартот традиционално е резервиран за Охрид. СДСМ централниот настан го закажа во Битола, Беса во Скопје, ДУИ во Гостивар, а Алијанса за Албанците и Алтернатива во скопски Чаир.

Со потпишување на Кодексот за фер и демократски избори, политичките партиите се обврзаа на демократски изборeн процес во кој ќе се почитуваат основните човекови права и слободи, со цел постигнување транспарентни, инклузивни и отчетни избори. Инклузивноста во однос на родовата застапеност, сепак, не го положи испитот.

 Врз францускиот претседател Емануел Макрон денеска беше фрлено јајце при посетата на  саемот за угостителство во Лион, јави дописникот на МИА.

Сторителот на фрлањето јајца веднаш бил евакуиран во друга просторија и му биле ставени лисици на рацете.

-Ако има нешто да ми каже нека дојде, коментираше шефот на државата, барајќи да го донесат кај него. „Подоцна ќе одам да го видам. Одете донесете го“, додаде тој.

Овој инцидент се случи за време на неговата посета на штандовите на Меѓународниот саем за угостителство, хотели и храна (СИРХА) што се отвора во Лион, со тројца членови на владата – министерот за мали и средни претпријатија Ален Грисет, државниот секретар за туризам Жан -Батист Лемојн и министерот за земјоделство Жулиен Денорманди – како и поранешниот шеф-готвач на Елисејката палата Гијом Гомез.

Во халата на салонот, професионалците топло му се заблагодарија за државната помош за време на кризата, како и за утринското соопштение за претстојното ослободување од данок за напојниците платени со банкарска картичка.

-Благодарам што се справувате со кризата“, му рече еден. „Благодарам, можевме да издржиме една година“, додаде друг. „Браво за она што го направивте за рестораните“, додаде трета (…) Оваа објава е одлична“ исто така, честиташе на друг.

На макрон 8 јуни му беше удрена шлаканица в лице од страна на еден човек на маргините на патувањето во Таин-Л’Ермитаж, предизвикувајќи голем бран протести од политичката класа. Два дена по инцидентот, лицето беше осудено на четири месеци затвор. Тој беше ослободен од затвор на 21 септември

Доајенот на македонската скулптура Драган Попоски-Дада почина денес на 88 години, соопшти неговото семејство на социјалните мрежи.

Роден е во Прилеп, 1933 година, а Академија за ликовни уметности (1961) и постдипломски студии (1964) завршил во Белград. Работел како професор на Факултетот за ликовни уметности во Скопје. Студиски патувања остварил во Грција, Италија, Англија, Франција, Германија, Полска, САД. Од 1965 година реализирал повеќе самостојни изложби и учествувал на бројни групни претставувања во земјава и во странство. Автор е на повеќе монументални дела и е добитник на повеќе награди, меѓу кои во 1981 година највисоката републичка награда „11 Октомври”.

Ликовните критичари велат дека уметничкиот развоен пат на Драган Попоски – Дада е долг, со повеќе развојни творечки етапи.

“Неговите облиците имаат конкретни инспиративни извори во природата и нештата што го опкружуваат, предадени се во вид на лесна стилизација, преку помалку или повеќе асоцијативни форми кои ги селектираат деталите до степен на минимализирање на нивната асоцијацитивност. Од друга страна, пак, неговите фигури се исто така суптилно стилизирани, со монументално чувство во внимателното градење на односот на масите”, велат од Националната галерија на Македонија.

Неговата последна изложба беше во 2018 во Даут пашин амам.

Градоначалникот на Скопје Петре Шилегов во својата прва прес-конференција од изборната кампања изрази уверување дека постигната е целта поставена кога во 2017 ја доби довербата од граѓаните да се смени курсот во кој се движеше градот предводен од ВМРО-ДПМНЕ.

– Покажавме храброст за големи промени, и за само четири години, започнавме проекти кои ги решаваат проблемите на скопјани за следните 50, нагласи Шилегов во оваа прилика.

– Од најзагаден град во светот, Скопје за 4 години драстично го намали загадувањето. Анализите покажуваат дека од година во година дишеме почист воздух, но работа има уште. За кратко време ги исчистивме сите депонии во рамки на ГУП-от и ги претворивме во паркови. Преку силна финансиска поддршка за граѓаните старите печки ги заменивме со клими инвертери. За само четири години во се реновираа сите средни училишта а во секоја училница за учениците има прочистувач за воздух. Денес, Скопје секој денар го вложува во здрава иднина за нашите деца, додава Шилегов.

Во продолжение градоначалникот Шилегов потенцираше дека новата приказна на Скопје е приказна за хуман град. Град кој вложува во своите граѓани и ги поттикнува на здрав живот. Обезбедена е поддршка за преку 15000 граѓани да купат и возат велосипеди. Скопје е градот на Лајка, единствениот град во Европа со јавно претпријатие за хуман третман на уличните животни. Тој потсети и на хорор сликите од Вардариште кои се веќе минато. Скопје се гордее со прекрасната Зоолошка градина по европски стандарди, со новите паркови и чистиот Кеј кој со децении беше запоставуван. Скопје станува град на спортот, со нови трим патеки, памп траки, вело патеки на Водно и адреналински парк.

– Новата приказна на Скопје е приказна за град кој конечно се разбуди од сивилото и стана град на културата. Се гради новата Универзална Сала, се организираат модерни настани. Скопје веќе не е град на кичот, нагласи Шилегов.

– Неквалитетните градби и евтините проекти се минато. Денес во Скопје имаме модерни автобуси со врвен квалитет, изградени четири нови булевари и целосно реконструирани 40 главни улици по најсовремени стандарди. Целосно ја реконструиравме инфраструктурата во Клинички Центар и го помогнавме нашето здравство. Денес во Скопје за прв пат после повеќе децении се градат два нови мостови истовремено, појаснува Шилегов.

– За мене луѓето секогаш се пред политиката. Тоа е моја политика, политика која слуша, политика која сочуствува, политика која е само средство за создавање услови за достоинствен живот за секој наш сограѓанин. Тоа е политика која гради, политика која обединува, политика која го води Скопје во друштвото на најразвиените градови во Европа. Мојата политика има јасна цел – модерна скопска инфраструктура, создавање услови за нови работни места, Скопје каде младите ќе создаваат семејства. Скопје каде што сите со задоволство ќе доаѓаат, зелено Скопје со насмеани, задоволни и среќни луѓе. Ова е поинаквата приказна за нашиот град, заклучи Шилегов.

На крајот од своето обраќање Шилегов побара поддршка од граѓаните нагласувајќи дека „на овие избори бираме дали сакаме оваа приказна да продолжи. Дали сакаме да го завршиме започнатото и следните четири години да ја видиме нашата заедничка визија целосно реализирана. Да го завршиме она што храбро го започнавме. Да го видиме Скопје со модерен јавен превоз и најголема пешачка зона во центарот на градот од сите европски градови. Да имаме целосно поврзана велосипедска инфраструктура и брз еколошки транспорт. Да продолжиме да живееме во хуман град кој вложува во здравјето на граѓаните, зеленилото, парковите и се грижи за животните. Да имаме град кој преку финансиска поддршка се грижи за сите свои граѓани и ги враќа парите онаму каде е најпотребно“.

– Ве повикувам да ми се придружите да продолжиме заедно напред! Покажавме дека можеме и умееме дури во услови на светска пандемија Скопје да оди во вистинскиот правец. Сега не смееме да застанеме. Верувам во вас и верувам дека ќе ја препознаете и поддржите нашата визија и ќе ми помогнете да ја оствариме заедно, нагласи Шилегов во својата прва прес-конференција од кампањата.

Две државјанки на Република Северна Македонија ги доведоа во заблуда здравствените работници во Србија, успевајќи да добијат потврда за вакцинација, иако не ја примиле вакцината, јави дописникот на МИА од Белград.

Инцидентот се случил во саботата околу 12 часот во Спортската сала во Врање на главниот пункт за вакцинација во тој град, потврдија од Основното јавно обвинителство во тој град.

Две државјанки на Република Северна Македонија од Скопје, на возраст од 54 и 40 години, по лекарскиот преглед и добивањето потврда за вакцинација ја напуштија Спортската сала, иако не беа вакцинирани.

Според Миодраг Стојановиќ, портпарол на Основното јавно обвинителство во Врање, државјанките на Северна Македонија биле запрени на граничниот премин Прешево, кога биле уапсени за кривично дело наведување на заверка на лажна содржина и сослушани и казнети со уплата за хуманитарни потреби од по 60.000 динари (510 евра) секоја.

– Двете државјанки на Северна Македонија (54) и (40), од Скопје, дојдоа во Спортската сала во Врање, а потоа ги доведоа во заблуда здравствените работници за да им дозволат да ја пополнат согласноста за вакцинација против Ковид-19, така што по медицинскиот преглед и добивањето потврда за вакцинација се оддалечија од Спортската сала без да ја примат вакцината, по што беа запрени на граничниот премин Прешево, кога беа уапсени за кривично дело наведување на заверка на лажна содржина и сослушани, а по примената на принципот на опортунитет ја исполнија наложена основа со уплата за хуманитарни потреби од по 60.000 динари, се наведува во соопштението на портпаролот на Основното јавно обвинителство во Врање, Миодраг Стојановиќ.

Министерството за здравство информира, согласно податоците од Институтот за јавно здравје дека во последните 24 часа:

Направени се 1.726 тестирања, а регистрирани се 112 нови случаи на КОВИД-19:
Скопје – 82, Кавадарци – 8, Куманово – 6, Прилеп, Битола, Неготино и Крива Паланка – по 2, Тетово, Велес, Струмица, Кичево, Свети Николе, Ресен, Делчево и Македонска Каменица – по 1.

Регистрирани сe 419 оздравени пациенти од: Скопје – 175, Куманово – 46, Струмица – 27, Кавадарци – 23, Штип – 20, Тетово – 18, Битола – 12, Дебар – 10, Валандово – 9, Свети Николе – 8, Гостивар и Пробиштип – по 7, Велес и Кочани – по 6, Прилеп, Крива Паланка, Кичево, Ресен, Гевгелија и Берово – по 4, Неготино, Радовиш, Кратово, Крушево и Пехчево – по 3, Македонска Каменица и Македонски Брод – по 2, Охрид и Виница – по 1.

Во текот на изминатите 24 часа починале 12 лица: 7 починати лица од Скопје (78г, 78г, 76г, 76г, 72г, 67г и 66г) и по едно починато лице од Куманово (66г), Струмица (72г), Штип (62г), Дебар (37г) и Велес (84г). Сите пријавени лица се починати во болнички услови.

Дополнително, согласно Регистерот на умрени лица со дијагноза КОВИД-19 од Мој Термин, пријавено е уште едно лице, со датум на смрт 25.09.2021 година. Починатото лице е од Крива Паланка, на возраст од 77 години, починат во домашни услови.

Направени се 1.726 тестови преку: ИЈЗ-27, ЦЈЗ Скопје-34, ЦЈЗ Битола-0, ЦЈЗ Прилеп-0, ЦЈЗ Тетово–0, ЦЈЗ Куманово-8, Клиника за инфективни болести и фебрилни состојби-0, Судска медицина-0, лабораторија болница Козле-0, УК Пулмологија со алергологија – 0, ГОБ 8-ми Септември-0, Институт за микробиологија–0, Жан Митрев (Филип Втори)-81, Авицена-78, Биотек-71, Систина-53, лабораторија Лаор-0, Синлаб-0, Ремедика-0, Плодност–0, Генеа-0, Никоб лаб-320, ВФВ Медикал-22, Ели Медика-36, Ројал Медика –0, ЈЗУ и ПЗУ (рапид тест) – вкупно 996.

Досега во земјата се направени вкупно 1.279.154 тестирања на Ковид-19.
Вкупната бројка на КОВИД-дијагностицирани лица во нашата земја од почетокот на епидемијата изнесува 189.999 бројката на оздравени пациенти е 171.375, на починати е 6.607, а бројот на активни случаи изнесува 12.017

Според епидемиолошки анализи во моментов, дистрибуцијата по градови е следна:

Дистрибуција по градови Заболени (вкупно), Активни случаи (вкупно)
Скопје 82605, Активни 5629
Куманово 11256, Активни 941
Тетово 10798, Активни 932
Прилеп 8993, Активни 294
Гостивар 7948, Активни 482
Битола 7046, Активни 277
Велес 6152, Активни 318
Охрид 5907, Активни 515
Кавадарци 5853, Активни 211
Струмица 5694, Активни 304
Штип 5660, Активни 227
Кичево 3935, Активни 408
Струга 3774, Активни 365
Кочани 3206, Активни 138
Гевгелија 2392, Активни 79
Неготино 2307, Активни 37
Свети Николе 1873, Активни 112
Ресен 1528, Активни 93
Радовиш 1501, Активни 94
Дебар 1447, Активни 113
Крива Паланка 1400, Активни 83
Берово 1205, Активни 28
Делчево 1116, Активни 68
Виница 1022, Активни 51
Пробиштип 907, Активни 36
Валандово 806, Активни 27
Кратово 551, Активни 52
Богданци 544 11
Крушево 522, Активни 15
Македонски Брод 464, Активни 27
Демир Хисар 432, Активни 20
Демир Капија 409, Активни 7
Пехчево 312, Активни 4
Македонска Каменица 295, Активни 18
Дојран 139, Активни 1

Поп фолк пејачката Луна Јорданова позната само како Луна денеска во Централната изборна комисија ја поднесе својата кандидатура за престојните претседателски избори.

„Вистинскиот претседател на Бугарија има само едно име и тоа е Луна“, изјави таа денеска пред новинарите.

„За да имаме ние, граѓаните на Бугарија поголем избор, а не да ни се предлагаат едни исти лица, како што е случај решив да се кандидарам. Имам доверба во себе, имам верба во сите Бугари, во мојата публика. Тие ме мотивират и веќе неколку години ме тераа да го направам овој чекор. Јас сум обична девојка од мало гратче, но еве сум сега тука. Промената почнува од мене. Промената почнува од Луна Јорданова, попозната како ‘Луна претседателката- вашата претседaтелка’. Животот е миг и сакам да си го направам ќеифот со тоа што ќе одам на гласање и ќе гласам за себе – категорична е Јорданова.

Рускиот претседател Владимир Путин денеска му соопштил на својот белоруски колега Александар Лукашенко дека проширувањето на НАТО кон Украина за Москва ќе значи дека е помината црвената линија, изјави портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.

-Претседателот Путин претходно кажа дека тоа е крајната црвена линија, рече Песков, пренесе Тасс.

Белорускиот претседател претходно посочи дека цел корпус странски војници се распоредени во Полска, на границата со Белорусија.

-Јасно е дека каде и да распоредите војници во Полска, тие нема да бидат насочени против Германија. Тоа се странски војници, пред се американски , објави белоруската новинска агенција Белта

Со изведување на материјални докази од обвинителството денеска во Основниот кривичен суд во Скопје продолжи судењето за случајот „Плацеви на Водно“ во кое првообвинет е поранешниот премиер Никола Груевски, кој е во бегство.

Дел од доказите кои беа презентирани беа документи на англиски јазик и нивни преводи на македонски, а се однесуваа на основањето на фирмата Сирах Лимитед, потврди за сопственост на акции, како и известувања од повеќе банки.

За дел од изведените докази, одбраната побара да бидат подетално прочитани тврдејќи дека истите се од голема важност за нив. Одбраната, при изведувањето на доказите, исто така, имаше забелешка дека не е презентирана ниту една нотарска заверка на англиската верзија на документот, на што обвинителката одговори дека се заверени само документите на македонски, не и на англиски.

При изведувањето на доказите, на денешното рочиште, обвинителката повлече неколку докази потпишани од обвинетиот Јордан Камчев за кои изјави дека не се важни за предметот.

Според обвинението за овој случај, Никола Груевски е обвинет за делата „перење пари и за противправно стекнување и прикривање на имот“. Неговиот кум, Ристо Новачевски, бизнисмените Ненад Јосифовиќ, Јордан (Орце) Камчев и Ратка Куновска Камчева се товарат за „перење пари“, а првиот братучед на Груевски и поранешен директор на УБК, Сашо Мијалков, е обвинет за „помагање при кривично дело перење пари и други приноси од казниво дело“.

Претходно, на денешното рочиште бранителот на обвинетиот Јордан Камчев, адвокатот Еленко Миланов, до судот поднесе барање за изземање на обвинителката Лиле Стефанова, врз основа на поднесена кривична пријава на 24 септември која се однесува на постоење на основано сомнение за кривично дело несовесно работење во службата како и поднесување лажни докази.

По што судот, по добивање на дописот со донесеното решение од Основната јавна обвинителка на Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција, Вилма Рускоска, со кое Барањето се одбива како неосновано, одлучи да ја продолжи расправата.

Случајот го води судијата Илија Трпков, а застапник на обвинението е обвинителката Лиле Стефанова.